درباره استرالیا

استرالیا (به انگلیسی: Australia) با نام رسمی قلمرو همسود استرالیا (به انگلیسی: Commonwealth of Australia) کشوری در نیمکره جنوبی است. این کشور با ۷٬۶۸۶٬۸۵۰ کیلومتر مربع وسعت، ششمین کشور پهناور جهان است. استرالیا یکی از قلمروهای همسود است و در سال ۱۹۰۱ از بریتانیای کبیر استقلال یافته‌است. جمعیت استرالیا ۲۵ میلیون و ۵۱۲ هزار نفر و زبان ملی کشور انگلیسی است که در قانون کشور، برای آن، رسمیتی در نظر گرفته نشده‌است. بیشتر جمعیت استرالیا در حاشیه ساحل جنوبی، تمرکز دارد. بومیان استرالیا تا قبل از کشف توسط اروپایی‌ها از حدود ۶۵۰۰۰ سال پیش در آنجا سکونت داشتند.

استرالیا دین رسمی ندارد و قانون اساسی استرالیا دولت را از تصویب هر قانونی که بر پایه دین بنا شده باشد منع می‌کند. در سرشماری سال ۲۰۱۶ میلادی ۵۵٫۸ درصد از استرالیایی‌ها خود را مسیحی، ۳۱٫۳ درصد بی‌دین و ۷٫۳ درصد نیز پیرو ادیان غیرمسیحی معرفی کردند.

پایتخت استرالیا شهر کانبرا است، شهری که در آن مجلس کشور و خانه فرماندار کل قرار دارد. او به صورت تشریفاتی و به نمایندگی الیزابت دوم ریاست دولت را در استرالیا به عهده دارد. در عمل نخست‌وزیر منتخب در کنار دولت و مجلس اداره کشور را در دست دارند.

استرالیا از نظر مساحت دومین کشور پهناور عضو مجموعه اتحادیه کشورهای همسود است. سیدنی و ملبورن دو شهر بزرگ استرالیا هستند. این کشور دارای مرز خاکی با کشور دیگری نیست و دور آن را از شرق، اقیانوس آرام، از جنوب اقیانوس منجمد جنوبی، از غرب اقیانوس هند و از شمال چندین دریا و خلیج دربر گرفته‌است. استرالیا همچنین سرزمین اصلی قاره اقیانوسیه به‌شمار می‌آید که کوچک‌ترین قاره جهان است.

تاریخ

بر پایه شواهد به جای مانده، حدود ۶۵ تا ۸۰ هزار سال پیش نخستین انسان‌ها وارد استرالیا شدند. در آن هنگام گروهی از مردمان شکارچی جنوب آسیا، برای یافتن غذا و شکار حیوانات، اندک اندک شروع به مهاجرت به سرزمین‌های جنوبی تر نمودند و از راه جزیره‌ها و کانال‌هایی که آسیا را به شمال استرالیا وارد می‌کند به شمال کوئینزلند وارد شدند و سپس با پراکنده شدن در سراسر استرالیا، قبایل مختلف بومیان استرالیا را پای نهادند. این مردمان، ده‌ها هزار سال بدون ارتباط با سایر مناطق جهان در این سرزمین زیسته‌اند.

طبق تحقیقی که سال ۲۰۱۳ بر روی ژن‌های دی‌ان‌ای بومیان استرالیایی انجام شد در حدود ۴۲۳۰ سال پیش گروهی از مهاجران از هند وارد استرالیا شدند. طبق این مطالعه یازده درصد دی‌ان‌ای بومیان استرالیا از این مهاجران هندی آمده است. در همین دوره نخستین فسیل‌های دینگو (سگ وحشی استرالیا) کشف شده و این نشان می‌دهد که هندی‌ها دینگو را با خود به این قاره آوردند. آنها همچنین ابزارهای سنگی جدیدی نیز با خود وارد استرالیا کردند.

پیشینه تاریخی تلاش برای دستیابی به سرزمین‌های ناشناخته در جنوب خاوری آسیا و نیز اقیانوسیه به هزاره نخست پس از میلاد بازمی‌گردد. در این دوره هندی‌های بودایی و هندو اقدام به استعمار جزیره‌های اندونزی و فراتر از آن کردند و تا جزیره لومبوک هم پیش رفتند. اما با لشکرکشی مسلمانان به هند در سده پانزدهم میلادی، پیش روی آن‌ها در این منطقه هم متوقف شد. مهاجر نشینی در جزیره‌های این منطقه از سوی چینی‌ها در سده نهم میلادی آغاز شد. بازرگانان چینی در اوایل سده پانزدهم با سوماترا، جاوه و ماکاسار در سلبز داد و ستد میکرند. در نهایت این بازرگانان قایق‌های بسیار بزرگ ماهی‌گیری خود را تا به کرانه‌های شمالی استرالیا گسیل داشتند. سر انجام در سال ۱۳۴۲ در نتیجه دگرگونی در حکومت پکن و روی کار آمدن گروهی که با بازرگانان خارجی مخالف بودند جلوی پیشرفت چینی‌ها به دریاهای جنوب نیز گرفته شد.

نخستین بار هلندی‌ها در سال ۱۶۰۶ میلادی شبه جزیره کیپ یورک (Cape York Peninsula) در شمال کوئینزلند را اکتشاف کردند و در دهه‌های بعد، بیشتر مناطق شمالی و غربی استرالیا را مشاهده و ثبت نمودند. آبل تاسمان هلندی نام این سرزمین را هلند نو گذاشت. هلندی‌ها خود علاقه چندانی به سکونت در هلندنو نشان ندادند و این سرزمین تا چندین دهه بعد دست نخورده باقی‌ماند.

در سال ۱۷۷۰ م. کاپیتان جیمز کوک دریانورد بریتانیایی، نواحی اطراف سیدنی در شرق استرالیا را اکتشاف و ثبت کرد. کاپیتان آرتور فیلیپ در ۱۸ ژوئیه ۱۷۸۸ با یازده کشتی و ۱۳۵۰ مسافر به حدود سیدنی رسید و ضمن اعلام این منطقه با نام نیو ساوت ولز به عنوان یکی از مستعمره‌های بریتانیا، خود به فرمانداری آن برگزیده شد. بریتانیایی‌ها در دید اول به استرالیا به عنوان سرزمینی دوردست و خشک برای تبعید محکومین و زندانیان نگاه می‌کردند. به همین دلیل بیشتر مسافران اولیه، به اجبار به منطقه ولز جنوبی تازه آمدند. اما ساکنان دیگر ایالتها بیشتر به اختیار خود به سرزمین تازه مهاجرت کردند.

در سال ۱۹۰۰ میلادی، ملکه ویکتوریا طی قانونی به استرالیا استقلال سیاسی اعطا کرد. استقلال کشور استرالیا به‌طور رسمی در روز اول ژانویه ۱۹۰۱ اعلام شد و از این به بعد استرالیا به عنوان یک قلمرو همسود یا سرزمینی با حکومت مستقل اما در زمره کشورهای تحت حمایت بریتانیا درآمد. استرالیایی‌ها از این روز به عنوان روز ملّی خود یاد می‌کنند. از سال ۱۹۰۱ تا سال ۱۹۲۷ که کانبرا ساخته شد، فدراسیون استرالیا، ملبورن را پایتخت موقت کشور قلمداد می‌کرد.

این کشور در جنگ جهانی اول به عنوان حامی بریتانیا جنگید و «ارتش مشترک استرالیا و نیوزلند» یا به اختصار روز اَنزَک در نبرد گالیپولی در ترکیه امروزی شرکت کرد. در مجموع بیش از شصت هزار استرالیایی در خلال جنگ جهانی اول کشته شدند. در جنگ جهانی دوم مناطقی از شمال و شرق این کشور توسط ژاپنی‌ها بمباران شد و نیروهای آمریکایی در این کشور پیاده شدند. اما استرالیا از صدمات این جنگ به کنار ماند. طی قانونی در سال ۱۹۸۶ استرالیا به‌طور رسمی دخالت پادشاهی متحده را در امور سیاسی و نظامی این کشور پایان داد، استرالیایی‌ها در ۶ نوامبر ۱۹۹۹ با رأی اکثریت (۸۲٪ آرا) رأی به تحت قیمومیت بودن ملکه دادند تا همچنان ملکه انگلیس برایشان «فرماندار کل» تعین کند.

جغرافیا

استرالیا یا اقیانوسیه با ۷/۶ میلیون کیلومتر مربع مساحت، کوچک‌ترین قاره جهان به شمار می‌رود. استرالیا سرزمینی تقریباً هموار است. ناحیه غربی آن را فلات غربی استرالیا و شرق آن را رشته کوه جداکننده تشکیل می‌دهد و بین این دو، سرزمین پست و همواری قرار گرفته که بیشتر آن خشک و خالی از سکنه‌است. بلندترین نقطه استرالیا قله‌ای در کوهستان برفی است که ۲۲۲۸ متر ارتفاع دارد و پست‌ترین نقطه آن ۱۵- متر است که در دریاچه اِیر قرار دارد. بلندترین رودخانه استرالیا رود دارلینگ است که بیش از ۲۷۰۰ کیلومتر طول دارد. این رود با پیوستن به رود ماری که دومین رود بزرگ استرالیا است در نهایت در جنوب ویکتوریا به اقیانوس منجمد جنوبی می‌ریزد.

استرالیا که همچون جزیره‌ای بزرگ در اقیانوس آرام واقع شده، از نظر زمین‌شناسی کهنترین خشکی جهان به‌شمار می‌آید. استرالیا اقیانوس آرام جنوبی را از اقیانوس هند جدا می‌کند. درازای سرزمین اصلی از شمال تا جنوب ۳٬۱۳۵ کیلومتر و پهنای آن از شرق به غرب ۳٬۷۸۲ کیلومتر است. استرالیا ۲۵٬۷۶۰ کیلومتر مرز دارد که تماماً مرز آبی است و بالغ بر ۴۰٪ از زمین‌های این کشور تپه ماسه‌ای است. کشور استرالیا با داشتن ۷۵۵ گونه متنوع‌ترین کشور در جهان از لحاظ زیست‌بوم است.

جنوبگان

استرالیا با ادعای مالکیت نزدیک به ۴۰٪ از جنوبگان، سرمایه‌گذاری چشمگیری روی پروژه‌های پژوهشی در این قاره انجام داده‌است. بر پایه برنامه راهبردی ۱۰ ساله پژوهشی این کشور در جنوبگان، استرالیا تمرکز ویژه‌ای بر پژوهش‌ها در این بخش دارد. یکی از دلایل اصلی این پژوهش‌ها، ارتباط تنگاتنگ اکوسیستم جنوبگان و استرالیا است. این کشور، چهار ایستگاه پژوهشی در جنوبگان دارد و به‌طور میانگین ۸۰ تا ۹۰ نفر از دو کشور استرالیا و نیوزیلند در آن‌ها زندگی می‌کنند.

مردم شناسی

جمعیت استرالیا در ژوئیه ۲۰۱۵ به‌طور تقریبی ۲۲٬۷۵۱٬۰۱۴ نفر بوده‌است. و با تراکم نسبی ۳/۱۴ نفر در هر کیلومتر مربع، یکی از پایین‌ترین ارقام میزان تراکم در جهان را دارد. کرانه جنوب شرق این کشور تراکم جمعیتی بیشتری نسبت به سایر نقاط دارد. یک سوم جمعیت کشور در ایالت نیو ساوت ولز و یک چهارم دیگر در ایالت ویکتوریا به سر می‌برند. میانگین نرخ رشد جمعیت در سال ۱/۲۲۱ است و تقریباً در هر دو دقیقه یک نوزاد در این کشور زاده می‌شود.

بومیان استرالیا حدود نیم میلیون نفر تخمین زده شده‌اند که دو و نیم درصد جمعیت کل کشور را تشکیل می‌دهند.